Wie is Wilgo Koster?
Wilgo Koster: “Bij Stibula leggen we zwaar het accent op lezen en leesactiviteiten.”
Ik ben Wilgo Koster. Ik ben getrouwd, heb twee kinderen, een jongen en een meisje. Mijn gezin staat gelukkig achter het werk dat ik bij Stichting Buurtwerk Latour (Stibula) doe. Ik ben begonnen als jeugdleider en uiteindelijk centrum coördinator oftewel directeur van dit buurtcentrum geworden. Ik kom oorspronkelijk niet uit Latour, maar ben van Konasi, zoals de Tourtonnelaan in de volksmond wordt genoemd. Ik ben door de scouting, waar ik ook aan verbonden ben, bij Stibula terechtgekomen. Het was letterlijk: ik kwam, ik zag en ik ben gebleven. Ik ben nog steeds actief met scouting hier in de buurt, woon inmiddels niet meer in Konasi, maar ben met mijn gezin verhuisd naar het district Wanica.
Samen met personeel dat door de overheid ter beschikking wordt gesteld en met vrijwilligers, wordt het werk hier gedaan. Stibula heeft een bestuur. Daaronder zit het secretariaat dat door mij, het personeel en de vrijwilligers wordt bemensd. Het secretariaat is onderverdeeld in verschillende secties, elk met zijn eigen taken en verantwoordelijkheden. Ieder doet zijn deel en weet wat er dient te gebeuren. Zo kan je ook gemakkelijk vervangen worden als leidinggevende, indien dat nodig mocht zijn. Ik coördineer dus, maar heb ook een brugfunctie naar de overheid toe. Ik maak me sterk voor een diepgaandere betrokkenheid van de buurtcentra bij de formulering en uitvoering van het overheidsbeleid in de diverse sectoren, omdat wij precies weten wat er speelt in de wijk. De overheid kan dan meer een faciliterende rol vervullen bij de uitvoering van het beleid. Wij zijn oog en oor, alsook spreekbuis van de samenleving in de wijk. Het buurtcentrum heeft in de loop der jaren ownership in de wijk verworven. De buurtbewoners weten het centrum te vinden als dat nodig is.
Stibula is opgericht op 17 maart 1967, kort na de bouw van het volkswoningbouwproject Latour in de jaren vijftig. De rooms-katholieke kerk is begonnen met het opzetten van het centrum. Later is de Evangelische Broeder Gemeente (EBG) erbij betrokken. Latour stond niet zo goed bekend in de samenleving en er waren weinig activiteiten voor de buurtbewoners. De EBG-kerk zag dat allemaal en heeft vervolgens het initiatief genomen om Stibula op te richten. De doelstelling is vorming van de samenleving van Latour op ondermeer cultureel en educatief gebied, vanuit een christelijke overtuiging. De eerste voorzitter van het bestuur was bisschop Ritfeld van de EBG. Hij werd opgevolgd door de heer Ro Kolf die tot nu toe de leiding heeft. Ik ben daarna gekomen en ben intussen langer dan dertig jaar verbonden aan Stibula. Hoelang ik nog doorga, weet ik niet. Zolang ik dat nog kan en de ondersteuning krijg, wil ik ermee doorgaan. Mensen vragen zich af hoe het komt, dat ik hier zo lang ben gebleven. Ik zeg ze dan, dat ik niet hier ben gekomen om mensen te veranderen of om ze regels op te leggen, maar om samen met ze te werken. De groei van de mensen te zien, ze sterk te zien worden, ze elders te zien werken en te weten dat je aan hun vorming hebt bijgedragen, dat is wat Stibula voor mij persoonlijk betekent. De uitdaging is om mensen te laten beseffen dat ze zelf veel meer kunnen en niet moeten wachten op de overheid of op anderen.
De doelgroep van Stibula is de totale gemeenschap van Latour. Iedereen is welkom. Vaak wordt er ook gewerkt met mensen daarbuiten die geen buurtcentrum in hun wijk hebben. Er zijn zo een 24 buurtorganisaties over het hele land. Er is een platform hiervoor opgericht, waar evenwel niet alle centra aan zijn verbonden. Stibula is de huidige voorzitter van het platform. Latour is intussen van een arme buurt uitgegroeid tot een middenstandswijk en staat niet meer zo slecht bekend. De buurt is wel aan verandering onderhevig, waardoor je steeds opnieuw moet werken aan het buurtgevoel. Je moet overeenstemming bereiken met de mensen over de aanpak en ontwikkelingsrichting van het gebied Latour. Dat is niet altijd even gemakkelijk. Buurtwerk in Suriname moet meer ontwikkeld worden. De gemeenschappen hebben het nodig. Buurtwerker is geen part-time, maar een full-time job. Dat moeten we in Suriname meer gaan inzien.
Er worden diverse activiteiten in Stibula georganiseerd. Lezen maakt daarvan een belangrijk onderdeel uit. Stibula heeft een bibliotheek, die reeds in de jaren zeventig is opgezet en niet zolang geleden is gerenoveerd door de Lions. De bibliotheek richt zich de laatste tijd steeds meer op Surinaamse literatuur. Via deze bibliotheek werden er ook boeken beschikbaar gesteld aan scholen voor een leeshoekje in de klas. Dat was nog voor er mediatheken op de scholen waren. Voorleesmiddagen, poppenkastspel, verhalen laten vertellen door de kinderen zelf, verkoop van boeken, een leesclub, het doen van taaloefeningen, kinderen leren lezen, zijn de activiteiten die door de bibliotheek worden aangeboden. Ter stimulering worden de toplezers op gezette tijden in de bloemetjes gezet. Toplezers zijn de kinderen die de meeste boeken hebben gelezen in een maand.
In de jaren negentig is er een initiatief geweest, ontstaan vanuit een leesonderzoek in Latour door wijlen Cynthia Ringeling. Dat onderzoek wees uit dat lezen een probleem was op de lagere school, waardoor veel kinderen bleven zitten. Ze waren de taal niet machtig. Besloten is toen om het vak handenarbeid te verzorgen op Stibula, waardoor er op de scholen meer tijd overbleef voor lezen. Dat heeft goed gewerkt, want de leesprestaties verbeterden. Helaas is aan dit initiatief een einde gekomen, omdat de beleidsmakers zich uiteindelijk op het standpunt stelden dat alle vakken op school moeten worden gegeven.
Het onderzoek was ook aanleiding om met een peuterschool en een crèche te beginnen. Dit jaar zijn die vanwege de hoge kosten jammer genoeg gesloten. Stichting Klimop was begonnen met een opleiding voor crècheleidsters, maar ook dat is op gegeven moment gestopt. Deze initiatieven zouden zo weer kunnen worden opgezet, want de infrastructuur is aanwezig. Dit moet dan wel met de juiste ondersteuning gebeuren.
Het is ook goed te vermelden dat in 1984 in Stibula het alfabetiseringsprogramma Alfa 84 is begonnen. Dat heeft zich ontwikkeld tot de Bigi Sma Skoro. Later kregen we ook de Avond Mulo Latour.
Wat de resultaten van al deze inspanningen zijn, is moeilijk te zeggen. Er is geen onderzoek naar gedaan. Tot Covid was echter wel te merken dat die positief waren. Mede door Covid en de manier waarop met het doorstroombeleid op scholen is omgegaan, was er een terugval te merken in het centrum. Die is nu evenwel weer aan het verbeteren. We leggen daarbij zwaar het accent op lezen en de leesactiviteiten. In de toekomst willen we ons richten op verdere uitbouw van het buurtcentrum; vergroten van de danszaal en de ICT-ruimte. Bovenal willen we als buurtcentrum een voorbeeld blijven voor andere buurten en een inspiratiebron voor hen zijn.
Interview afgenomen door Letitia Tjen-a-tak en Donovan Menig
december 2023
