Wie is Winston van der Bok?
“De connectie van liefde voor het eigene. Mijn motivatie voor kunst komt daar vandaan.”
Winston van der Bok (1947-2021) was een Surinaamse grafisch kunstenaar en illustrator. Hij was van Inheemse afkomst en geboren in Calbo, een klein dorp in Marowijne. Het dorpje ligt langs de Cotticarivier. Als baby werd hij door zijn ouders meegegeven aan twee zorgzame pleegmoeders. De reden hiervan was dat zijn ouders hun kind een betere toekomst wilden geven. Hij groeide op in een omgeving die totaal anders was dan zijn geboorteplek: in de Verenigde Staten, Canada en Japan. Hij wist niets van zijn oorspronkelijke cultuur en taal. Toen hij vijftien was, keerde hij terug naar Suriname. Zijn ouders leefden nog en ontvingen hem met open armen. Hij nam deel aan het dagelijkse leven in de traditioneel inheemse gemeenschap. Zijn vader bracht hem kennis en vaardigheden bij van jacht en het overleven in de natuur. (1)
Winston van der Bok studeerde aan de Surinaamse Academie voor Beeldende kunsten. Daarna volgde hij ook verschillende trainingen in het Caraïbisch gebied. Vervolgens gaf hij les op de AHKCO als docent grafische vormgeving. Toen hij in 1992 de opdracht kreeg om visueel materiaal te leveren in het kader van vijfhonderd jaar ‘ontdekking van Amerika’, gaf hij invulling aan zijn inheemse herkomst. Sindsdien bleven zijn kunstwerken in het teken staan van zijn etnische achtergrond. Veel werken van Winston van der Bok zijn als decors verwerkt in gebouwen, recreatieoorden en ressorten. In zijn leven gaf hij meerdere exposities. Zijn eerste was in 1992 in theater Thalia. Zijn laatste in 2018 met de naam Nurture the World.
Winston van der Bok was ook illustrator. Publicaties van kinderboeken met illustraties van Winston van der Bok zijn Lucenda verkoopt geschiedenis (2001), Anansi als seniore burger (2005) en Overpeinzingen uit een hondenleven (2010). (Zie ook: DBNL)
De illustratie op de voorkaft van Lucenda verkoopt geschiedenis biedt een visueel beeld dat een idee geeft waarover het verhaal gaat. Met behulp van deze illustratie kunnen kinderen zicht krijgen op de locatie en gebeurtenissen. Het is duidelijk te zien dat een meisje (Lucenda) een drukke weg oversteekt met een stapel papieren. Ze heeft haast en verkoopt de papieren (kranten). Er komen ook enkele vragen op, namelijk: Hoe verkoopt ze dan geschiedenis? Wat bedoelt men hiermee? Door deze vragen wordt men nieuwsgierig en zal men meer willen weten over het verhaal.
De illustratie op het kaft van Anansi als seniore burger wekt interesse op bij kinderen. Kinderen houden van Anansiverhaaltjes. Reden hiervan is de slimheid van Anansi, hij heeft altijd een oplossing. Als men naar de illustratie kijkt, wil men graag weten hoe Anansi was als seniore burger en wat hij allemaal gedaan heeft.
Als men naar de illustratie uit het kinderboek Overpeinzingen uit een hondenleven kijkt, ziet men hoe zielig die hond eruitziet. De illustratie zegt iets over het verdriet van de hond. Waarom is de hond verdrietig? Hier zal er wel een reden voor zijn. Het kan zijn dat de hond niet goed wordt verzorgd, oud is geworden of een ander oorzaak kan ook de reden zijn.
De illustraties van Winston van der Bok hebben een inhoudelijke relatie met de tekstuele boodschap. De illustraties zijn makkelijk te begrijpen en trekken de aandacht.
Winston van der Bok produceerde vooral werk als grafisch kunstenaar. De illustraties die hij maakte voor kinderboeken zijn een belangrijke ondersteuning van de tekst. Zo leverde hij ook zijn bijdrage aan de jeugdliteratuur van Suriname.
Geschreven door:
Savoeragatoen Ghafoer
